تدریس یکی از دوست داشتنی ترین فعالیت هایی است، که یک معلم همیشه با آن سر و کار دارد. حال یکی از لازمه های تدریس با کیفیت و بی نقص، فن بیان قوی معلم است. در واقع فن بیان را می توان مهمترین عامل موفقیت یک استاد یا معلم دانست.
چرا که سبب می شود معلمین در انتقال مفاهیم موفق تر عمل نموده، و کلاس هایی جذاب و پرتقاضا برگزار کنند. اما مهارت فن بیان در تدریس نیازمند آموزش و یادگیری تکنیک های فراوانی می باشد.
در ادامه این مطلب از آکادمی راستین، قصد داریم شما را بهترین و موثرترین تکنیک های فن بیان برای معلمان و استادان، بیشتر آشنا کنیم. با ما همراه بمانید.
برای ارتباط مستقیم با مشاورین آکادمی راستین، با شماره 04133338989 تماس حاصل فرمایید.
اهمیت و تاثیر فن بیان در تدریس
فن بیان به معنای توانایی برقراری ارتباط هرچه بهتر و موثرتر با مخاطبین، از طریق رعایت برخی اصول و قواعد می باشد. هر فردی ممکن است به واسطه شغلی که دارد، نیاز باشد با مهارت بیان خود، هر روز در مقابل دیگران صحبت کند، و بر روی آن ها تاثیرگذاری کافی داشته باشد. یا اینکه آن ها را در مورد مسئله خاصی متقاعد نماید.
حال این مسئله در خصوص معلمان نقش اساسی تری دارد. همانطور که می دانید معلمان و اساتید، در هنگام تدریس مدام در حال تکلم و برقراری ارتباط هستند. در واقع تکلم مهمترین ابزار معلمان برای برقراری ارتباط است.
در نتیجه قطعا فن بیان در تدریس اهمیت فراوانی داشته، و می تواند قدرت تکلم و برقراری ارتباط با شاگردان را افزایش دهد.
پس می توان گفت فن بیان در تدریس یک مهارت معجزه آور بوده، که می تواند فواید زیر را به همراه داشته باشد:
- افزایش درآمد
- یادگیری بهتر و سریع تر دانش آموزان
- محبوب شدن میان شاگردان
- افزایش رضایت شغلی
- بهبود روحیه
آشنایی با 5 تکنیک کارآمد برای تقویت فن بیان در تدریس
فن بیان نیازمند آموزش و یادگیری است، و قطعا افرادی که قدرت بیان بالایی دارند، سال ها برای کسب این مهارت تلاش کرده اند. برای تقویت فن بیان در حوزه تدریس، راهکار و تکنیک های فراوانی وجود دارند.
در زیر به معرفی 5 تکنیک کارآمد برای بهبود و تقویت فن بیان معلمان و اساتید، پرداخته ایم:
- سرعت کلام متعادل داشته باشید
سرعت صحبت کردن معلمان و اساتید تاثیر زیادی در کیفیت تدریس داشته، و فن بیان در تدریس نیز تا حد زیادی به آن وابسته است. مشکلی که در بسیاری از معلمان دیده می شود، سرعت بسیار پایین در هنگام صحبت کردن است.
سرعت بیان معلم نه باید به قدری زیاد باشد، که شاگردان چیزی از مفاهیم را متوجه نشوند، و نه باید به قدری کم باشد که کلاس را برای آن ها خسته کننده و حوصله سر بر کند.
- ارتباط چشمی برقرار کنید
همیشه با تمامی دانش آموزان و شاگردان خود هنگام صحبت، ارتباط چشمی برقرار کنید. این کار می تواند موجب شود آن ها، مفاهیم درسی را بهتر یاد بگیرند، و به کلاس توجه بیشتری داشته باشند. ما در دنیای تعاملات و ارتباطات جمله ای زیبا و مفهومی داریم که می گوید:
“پیام شما دقیقا به همان جایی خواهد رفت، که نگاهتان رفته است”
- شبکه چهار نباشید!!
تا به حال به شبکه چهار دقت کرده اید! شبکه ای که فقط اطلاعات می دهد، و عملا هیچ جذابیت دیگری ندارد. حال گاهی برخی معلمان نیز نقش همین شبکه چهار را دارند. از زمانی که وارد کلاس می شوند فورا تیتر ها را توضیح داده، و شروع به حل مسئله‌‌های درسی می کنند. اما این کار کاملا مغایر فن بیان در تدریس خواهد بود.
چرا که جذابیت کلاس را کاهش می دهد. شما به عنوان یک معلم علاوه بر ارائه اطلاعات باید شوخ طبع باشید، مثال بزنید، از شاگردان سوال کنید، تشویق و تحسین کنید و …. تا کلاسی پرشور تر و جذاب تر داشته باشید.
- با ابهت باش مثل کوه و متواضع باش همانند آب!
یک معلم با فن بیان قوی، باید هر دو صفت ابهت و متواضع بودن را به همراه یکدیگر دارا باشد. البته کار آسانی نیست، بیایید برایتان یک مثال ساده بزنیم. فرض کنید دانش آموز بازیگوش و سرزبان دارتان همواره سر به سر شما می گذارد.
شما در اینگونه مواقع می توانید دانش آموز خود را با یک حاضر جوابی محترمانه کنترل کنید. در این صورت هم کاریزماتیک تر به نظر رسیده، و هم بدون پرخاش گری، عصبانیت، تنبیه و یا بی احترامی، با شاگرد خود صحبت کرده اید.
- مفید و مختصر صحبت کنید
معلمان چون اطلاعات، دانش و علم زیادی داشته، همواره دوست دارند با جزئیات صحبت کنند. اما این کار گاها می‌تواند باعث خستگی دانش آموزان و هدر رفتن وقت کلاس شود. پس برای تقویت فن بیان در تدریس خلاصه گویی و در عین حال کامل گویی را تمرین کنید.
باید و نباید های مهم فن بیان در تدریس
در تقویت فن بیان، می بايست برخی نکات و باید و نباید های مهم را نیز در نظر داشته باشید. این نکات جنبه آموزشی داشته، و در واقع راهنمای شما در بهبود قدرت بیان خواهند بود.
در زیر به ذکر این باید و نباید های مهم، پرداخته ایم:
- همیشه واضح و شمرده صحبت کنید. کلمات را به شیوه صحیح تلفظ کرده، گویا و قابل فهم صحبت نمایید.
- شما به عنوان یک استاد یا معلم باید همواره اعتماد به نفس خود، هنگام صحبت کردن را تقویت کنید. پس ترس و استرس را کنار بگذارید.
- بی حوصله نباشید. برای تقویت فن بیان در تدریس، در هر یک از کلاس‌هایتان، با نهایت میل و اشتیاق صحبت کنید.
- خودستایی را کنار بگذارید، و تواضع را هنگام صحبت کردن جایگزین آن کنید.
- هیچگاه نباید قدرت زبان بدن در بهبود فن بیان را دست کم بگیرید. پس استفاده از زبان بدن، می‌تواند اصل مهمی در بالا بردن قدرت بیان باشد.
- گاهی ممکن است رشته کلام از دستتان خارج شود، و این کاملا طبیعی است. پس به جای سرخوردگی و سرزنش خود، بهتر است مهارت بداهه گویی‌اتان را تقویت کنید. برای تقویت بداهه گویی خود توصیه می‌کنیم مقاله بداهه گویی چیست؟ را مطالعه نمایید.
- تمرین و تکرار مهمترین کلید موفقیت شما در فن بیان خواهد بود.
- فن بیان در تدریس زمانی تاثیر گذاری بیشتری دارد، که با نشاط همراه باشد. پس همواره لبخند بر لب داشته باشید، تا شادی و نشاط در چهره شما پدیدار شود.
- آرام باشید، و با قدرت کلام خود اکسیر آرامش را به کلاس تزریق کنید.
- خوش صدا بودن را تمرین کنید. یک معلم با صدای جذاب و گیرا، قطعا فن بیان بالاتری نیز خواهد داشت.
- با صدای بلند و رسا صحبت کنید. صدای رسا نشان دهنده کاریزما و اعتماد به نفس بالای شماست.
- از کلمات و اصطلاحات زیبا و مفهومی استفاده کنید.
- شوخ طبع باشید. چرا که یک کلاس خشک و رسمی بدون چاشنی شوخی و خنده، هیچ جذابیتی ندارد.
- به لحن صدایتان توجه کنید. لحن شما باید منتقل کننده احساساتتان باشد.
معرفی بهترین کتاب فن بیان برای معلمان
مطالعه کتاب در زمینه آموزش و بهبود فن بیان در تدریس، بهترین راهکار خواهد بود. کتاب های فراوانی در این زمینه به چاپ رسیده اند، که می توانند در افزایش آگاهی و دانش شما بسیار موثر باشند.
در زیر ۳ کتاب موثر و کاربردی در تقویت فن بیان معلمان و اساتید را، معرفی نموده ایم:
- کتاب فن بیان برای معلمان
این کتاب توسط دکتر اکبر فرجی و ثریا میرزایی تالیف و ترجمه شده است. در این کتاب اصول فن بیان و سخنوری برای معلمان به ساده‌ترین شیوه ممکن، توضیح داده شده است. این کتاب برای معلمانی که به تازگی فعالیت خود را شروع کرده‌اند، بهترین گزینه خواهد بود.
- آیین سخنرانی
دیگر کتاب موثر در بهبود فن بیان در تدریس، آیین سخنرانی اثر دیل کارنگی است. دیل کارنگی در این کتاب، به شما نشان می‌دهد که چگونه با طی کردن پنج قدم، به یک سخنور با فن بیان عالی تبدیل شوید.
- سخنرانی‌های تد
سخنرانی های تد اثر کریس اندرسون مدیرعامل مجموعه تد می باشد. در این کتاب روش های برقراری ارتباط موثر با دیگران به شیوه صریح و ساده بیان شده اند. سخنرانی های تد را می توان از کامل ترین و جامع ترین کتاب های حوزه فن بیان، به حساب آورد.
سخن پایانی
در این مطلب از راستین به بررسی تکنیک هایی سازنده و تاثیرگذار، در رابطه با فن بیان در تدریس پرداختیم. فن بیان قطعا بهترین ابزار برقراری ارتباط برای معلمین و اساتید عزیز خواهد بود.
پس هیچگاه نباید آن را در پیشرفت شغلی و افزایش محبوبیت کلاس های خود، دست کم بگیرید. برای شرکت در دوره های آموزشی فن بیان راستین، می توانید به وبسایت ما به نشانی https://rastin.ac/ مراجعه و یا با مشاورین ما 04133338989 تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
آیا فن بیان نیاز به آموزش دارد؟
بله، این مهارت آموختنی بوده، و باید برای یادگیری آن به آموزش و تکرار و تمرین بپردازید.
فن بیان معلم چه تاثیری در کیفیت آموزش او دارد؟
یک معلم با فن بیان قوی می تواند مفاهیم و پیام های درسی را، بهتر به دانش آموزان منتقل کند. در نتیجه شاهد یادگیری سریع تر و آسان تر دانش آموزان خواهیم بود.
بهترین کتاب های برای تقویت فن بیان در تدریس کدامند؟
از بهترین کتاب ها در این زمینه می توان به آیین سخنرانی دیل گارنگی، سخنرانی های تد و…. اشاره کرد.