مدیریت منابع انسانی را می توان فرآیندی برای کسب، توسعه و حفظ منابع انسانی شایسته در سازمان تعریف کرد تا در نهایت اهداف سازمان به طور مؤثر و کارآمد محقق شود.
برای پیشرفت و سودآوری شرکت، لازم است که کارکنان مجموعه، کار خود را بهینه و باکیفیت انجام دهند و برای این کار باید پرسنلی با شایستگی مناسب استخدام شوند. مهمتر از همه، باید واحدی وجود داشته باشد که روانشناسی کارکنان و تمایل آنها برای موفقیت در کل این فرآیند را تحریک کند. واحد مدیریت منابع انسانی علاوه بر اینکه واحدی است که تمامی این فرآیندها را در برمی گیرد، واحدی است که در پرتو چشم انداز و ماموریت شرکت عمل می کند و آینده مجموعه را روشن می سازد.
مدیریت منابع انسانی (HRM)؛ در واقع فرآیندِ استخدام و آموزش افراد، توسعه سیاست های مربوطه و توسعه استراتژی هایی برای حفظ آنها است. مدیریت اصولی منابع انسانی به عنوان یک حوزه در طول دو دهه گذشته دستخوش تغییرات زیادی شده است و نقش مهم تری را در سازمان های امروزی به دست آورده است.
مدیریت منابع انسانی همچنین یک رویکرد استراتژیک و جامع برای مدیریت افراد و فرهنگ محیط کار است. اگر به خوبی انجام شود، کارمندان را قادر می سازد تا به طور مؤثر و سازنده در جهت گیری کلی شرکت و دستیابی به اهداف و مقاصد سازمان، مشارکت کنند.
در این مقاله از سری مقالات راستین می خواهیم به طور جامع و کامل شما را با HRM و ویژگی ها و مزایای آن آشنا کنیم. پس بزن بریم …
منابع انسانی چیست؟
منابع انسانی مفهومی است که با انقلاب صنعتی به وجود آمد. با رشد کارخانه ها در انقلاب صنعتی، نیاز به پرسنل پدیدار شد و نیاز به منابع مهمی در راستای این نیاز پدید آمد. در آن زمان با افتتاح دفاتر پرسنلی برای نیازهای پرسنلی، مفهوم نیروی انسانی شکل گرفت. با افزایش اتحادیه در دهه 1930، کارکنان احساس امنیت نکردند و دست به کار شدند. در ادامه با کاهش بهره وری کارکنان با جنگ جهانی دوم، مطالعات در این راستا با دقت بیشتری آغاز شد و مدیریت منابع انسانی در پرتو این موارد شکل گرفت.
منابع انسانی چه می کند؟
پس از انقلاب صنعتی، نیروی انسانی وظایفی از جمله افزایش تعداد کارکنان شرکت ها را در نتیجه نیاز روزافزون به نیروی کار، واجد شرایط ساختن آنها با ارائه آموزش های مربوطه و … بر عهده گرفت.
امروزه منابع انسانی وظایفی از قبیل موارد زیر را بر عهده دارد:
- استخدام
- توانمندسازی و ارتقاء
- جهت گیری کارکنان جدید
- برنامه های آموزشی و توسعه ای
- بررسی عملکرد فردی، بخش و شرکت
- پل ارتباطی بین کارمند و مدیریت شرکت است
مدیریت منابع انسانی چیست؟
خلاصه کردن مدیریت منابع انسانی در چند خط دشوار است، اما اجازه دهید فعالیت های اصلی این نوع مدیریت را برای شما فهرست کنیم.
استخدام، شامل شناسایی نیازهای فعلی و آتی شرکت و سپس یافتن منابع با انگیزه و شایسته برای برآورده کردن این نیازها است.
مدیریت شغلی و ادامه تحصیل یکی از موضوعات مهم منابع انسانی امروزی است، زیرا دیگر بحث ماندن در همان موقعیت برای یک عمر نیست، بلکه آموزش و پیشرفت است.
این موارد یک تمرکز مهم برای بهبود شرایط کار، تضمین ایمنی، بهداشت و راحتی، و بهبود بهره وری و عملکرد و همچنین مبارزه با استرس است.
ویژگی های مدیریت پرسنل
مدیریت پرسنل، مفهومی قدیمی تر از مدیریت منابع انسانی است. در حالی که مفهوم مدیریت منابع انسانی به طور کامل تثبیت نشده بود، مفهوم مدیریت پرسنل وجود داشت. مدیریت منابع انسانی و مدیریت پرسنل در واقع وظایف یکسانی را انجام می دهند. مدیریت پرسنل را می توان به دست آوردن، استفاده و حفظ نیروی کار شایسته تعریف کرد.
ادوین فلیپو : “مدیریت پرسنل عبارت است از برنامه ریزی، سازماندهی، پاداش، ادغام و نگهداری افراد به منظور کمک به اهداف سازمانی، فردی و اجتماعی.”
مدیریت پرسنل شامل مراحل بسیاری از جمله ایجاد انگیزه در چارچوب اهداف استراتژیک، سنجش عملکرد، یافتن نامزدهای شغلی با شایستگی مناسب، پرورش استعدادهای موجود و اجرای سیستم پاداش است. از اولین حلقه زنجیره تا آخرین حلقه، تمام مراحل با شکل گیری در راستای یک هدف مشخص ادامه می یابد. مهمترین چیز این است که با بکارگیری صحیح استراتژی های ایجاد شده در راستای این هدف، از حداکثر کارایی کارکنان اطمینان حاصل شود.
ویژگی های مدیریت منابع انسانی
مدیریت پرسنل دامنه محدودتری نسبت به HRM دارد، اما هدف مشترکی دارند. این هدف مشترک؛ استخدام پرسنل صحیح، شایسته و ماهر در شرکت است. برخی وظایف و ویژگی های مدیریت منابع انسانی به شرح زیر است:
- استخدام فرد مناسب
- انتقال اسناد کارمند
- ایجاد ورودی های SSI
- پردازش اطلاعات کارکنان در برنامه ها (یادداشت های مصاحبه، وضعیت تأهل، وضعیت فرزند، اطلاعات بیمه درمانی خصوصی، در صورت وجود، وضعیت اضافه کاری، اطلاعات حقوق، مزایای جانبی، مجوزهای کار و غیره)
در هنگام جذب نیروی انسانی، رویه های اعمال شده برای پرسنل در هر بخش اعمال می شود. تحصیلات داوطلب، مدرک کارشناسی ارشد در صورت وجود، گواهینامه ها، سابقه کار، زبان های خارجی مسلط، صلاحیت ها و غیره.
حتما بخوانید:منابع انسانی چیست؟( آشنایی با منابع انسانی و مدیر منابع انسانی )
مدیریت منابع انسانی بین المللی چیست؟
HRM بهره گیری از شرایط موجود در بالاترین سطح، ایجاد سیستم کاری کارآمد با استخدام کارکنان شایسته و رسیدگی به تمامی مراحل از انگیزش کارکنان در درون شرکت تا عملکرد فردی و سیستم های پاداش از وظایف اولیه مدیریت منابع انسانی است.
HRM بین المللی، در واقع استفاده از منابع انسانی به صورت جهانی بدون توجه به مرزهای جغرافیایی است. بنابراین، گستره نیروی انسانی برای شرکت‌هایی که در سطح بین‌المللی فعالیت می‌کنند، در مسائل و مشکلاتی که با آن مواجه هستند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
شرکتی که در بسیاری از کشورها فعالیت می کند، شامل افرادی از فرهنگ های مختلف است. با نیروی انسانی ثابت نمی توان فرهنگ های مختلف را مدیریت کرد. بنابراین مدیریت منابع انسانی بین المللی، یک مدیریت مؤثرتر با چشم انداز وسیع تری را برای شرکت های دارای تفاوت ارائه می دهد. به عنوان یک مقیاس حساس در حفظ تعادل در داخل شرکت عمل می کند، مانند گردآوری همه کارکنان در یک نقطه مشترک در مواقع ضروری و ترتیب رویه ها مطابق با جغرافیای کارکنان.
پس مدیریت منابع انسانی بین‌المللی که به آن HRM جهانی نیز گفته می‌شود، یک اصطلاح جامع است که تمام جنبه‌های فرآیندهای مدیریت منابع انسانی، حقوق و دستمزد و مدیریت استعداد سازمان را در سطح جهانی در بر می‌گیرد. مدیریت منابع انسانی بین المللی را می توان مجموعه ای از فعالیت ها با هدف مدیریت منابع انسانی در سطح بین المللی تعریف کرد که سعی در دستیابی به اهداف شرکت در سطح ملی و بین المللی و ایجاد مزیت رقابتی در برابر رقبا دارد.
مدیریت استراتژیک منابع انسانی
مدیریت استراتژیک منابع انسانی عبارت است از انتخاب نامزدهای مناسب برای استراتژی ها و اهداف تعیین شده توسط شرکت برای آینده خود، حصول اطمینان از اینکه کارکنان فعلی در راستای دستیابی به اهدافِ مجموعه اقدام می کنند. اولین قانون منابع انسانی برای ایجاد یک مدیریت استراتژیک این است که شرکت با استراتژی درست، هدف درست را تعیین می کند. تعیین استراتژی اولین حلقه زنجیره است و تمام اقداماتی که باید بعد از آن انجام شود در راستای این حلقه توسعه می یابد. بنابراین، اگر شرکت هدف و استراتژی خود را به درستی تعیین کند، مدیریت استراتژیک منابع انسانی نیز می تواند با موفقیت اعمال شود.
منابع انسانی استراتژیک چیست؟
زمانی که همه تیمی ها در جهت اهداف یکسانی کار می کنند، احتمال موفقیت شرکت ها بیشتر است. منابع انسانی استراتژیک، کارکنان را تجزیه و تحلیل می کند و اقدامات لازم برای افزایش ارزش شرکت را تعیین می کند. مدیریت استراتژیک منابع انسانی نیز از نتایج این تحلیل برای رفع نقاط ضعف کارکنان و بهبود تکنیک های منابع انسانی استفاده می کند.
مزایای مدیریت استراتژیک منابع انسانی به شرح زیر است:
- افزایش رضایت شغلی
- فرهنگ کاری بهتر
- بهبود نرخ رضایت مشتری
- مدیریت کارآمد منابع
- رویکرد پیشگیرانه برای مدیریت کارکنان
- بهره وری بیشتر
رابطه بین مدیریت منابع انسانی و مدیریت استراتژیک منابع انسانی چیست؟
عملکرد در HRM یک شاخص فردی است، اما عملکرد در مدیریت استراتژیک منابع انسانی کل گروه را در بر می گیرد. در مدیریت استراتژیک منابع انسانی، پرسنل با اقدامات انجام شده در راستای اهداف شرکت ارزیابی می شوند، در حالی که در مدیریت منابع انسانی در درون خود ارزیابی می شوند.
از منظری دیگر کارکنان در مدیریت صحیح منابع انسانی، مسئولیت شغل خاصی را بر عهده دارند و تمامی اقدامات خود را در چارچوب آن شغل انجام می دهند، اما در مدیریت استراتژیک منابع انسانی، چشم انداز، ماموریت و اهداف شرکت نیز لحاظ می شود. این کار، داده های مهمی را از نظر بررسی عملکرد کارکنان و بخش ها و میزان نزدیک شدن به اهداف شرکت به ارمغان می آورد.
آموزش و توسعه در HRM چگونه ارائه می شود؟
موضوع دیگری که نیروی انسانی باید به آن توجه کند آموزش و پرورش کارکنان است. یافتن نامزدهای مناسب و مستعد برای موقعیت مورد نیاز در واقع شروع کار است. باید فضای مناسبی برای داوطلبِ شایسته فراهم شود تا بتواند توانایی‌های خود را نشان داده و در مسیر رشد و پیشرفت قرار گیرد. پس از آن با توجه به ارزیابی عملکرد، آموزش ها، برنامه ها، گواهینامه ها، کارگاه ها و غیره که کارمند می تواند دریافت کند، رشد و توسعه بیشتری می یابد.
کارمندان اغلب با افزایش حقوق و دریافت جایزه، پاداش می گیرند. اکثر شرکت‌ها سیستم‌های پاداش را پیاده‌سازی می‌کنند تا کارمندانشان بتوانند در حرفه‌شان بهره‌ورتر و مفیدتر باشند.
وظایف مدیریت منابع انسانی
- برنامه ریزی و سازماندهی منابع انسانی
برنامه ریزی با ترسیم واضح اهداف فعالیت های تجاری سروکار دارد. برنامه ریزی فرآیندی است که در خدمت تعیین اهداف شرکت و تدوین خط مشی ها و برنامه هایی برای دستیابی به آنها است. به همین ترتیب، مدیریت صحیح منابع انسانی نیز متولی سازمان است و شامل تعیین تکلیف خاص به هر یک از کارکنان، ایجاد بخش ها، ایجاد کانال های ارتباطی و هماهنگی کار تیمی می شود.
- جذب و انتخاب پرسنل
یکی دیگر از وظایف مدیریت منابع انسانی، جذب افراد برای کار در سازمان و انتخاب بهترین کاندیداها برای این سمت، به لطف استراتژی های مناسب جذب، گزینش، جایابی و استخدام است . پس از معرفی نامزدها، فرآیند انتخاب شامل انتخاب بهترین واجد شرایط و با بیشترین پتانسیل برای استخدام است.
- مدیریت عملکرد
مدیریت عملکرد برای اطمینان از بهره وری و مشارکت کارکنان در کارشان ضروری است. مدیریت عملکردِ خوب شامل رهبری خوب، تعیین اهداف روشن، بازخورد شفاف و انجام اقدامات لازم برای بهبود عملکرد مجموعه است. یکی از بهترین راه‌ها برای ایجاد نیروی کار قوی، یادگیری، توسعه و استفاده از ابزارها و سیستم‌های مناسب است.
- یادگیری، توسعه و آموزش کارکنان
فرآیندی است برای ارتقای دانش، مهارت‌ها ، استعدادها و ارزش‌های کارکنان از طریق برنامه‌ریزی، آموزش و ارزیابی، به‌گونه‌ای که آنها بتوانند وظایف خود را به نحو احسن انجام دهند. اثربخشی و عملکرد کارکنان دو عنصر مهمی هستند که برای دستیابی به اهداف هر سازمانی باید روی آنها کار کرد.
- بهبود مسیر شغلی
نشان دادن به کارکنان که چگونه جاه طلبی آنها می تواند با آینده شرکت همسو شود، راهی عالی برای مشارکت و حفظ استعدادهاست . که برای سازمان به معنای برنامه ریزی جانشین پروری بهتر، افزایش بهره وری و تثبیت فرهنگ تجاری قوی خواهد بود.
- ارزیابی کارکردها و طبقه بندی موقعیت های حرفه ای
انجام ارزیابی کارکردها و طبقه‌بندی موقعیت‌های حرفه‌ای برای اطمینان از موفقیت شرکت، هم در سطح استراتژیک و هم در ارائه خدمات است. ارزیابی شغل شامل یک مقایسه چند قسمتی است که شامل آموزش، عملکرد و در دسترس بودن کارمندان، محل کار، برنامه کاری، وضعیت مالی، مسئولیت های شغلی و ارزشی است که برای کار قائل شده است.ایده پشت ارزیابی شغل این است که مشاغل باید به طور منصفانه و عادلانه پاداش داده شوند.
- غرامت حقوق
غرامت و مزایا برای جذب و حفظ نوع نامزد مورد نیاز سازمان حیاتی است. یکی از وظایف اصلی HRM، مراقبت از حقوق کارکنان، مدیریت حقوق و دستمزد و غیره است. غرامت حقوق شامل حقوق قانونی می شود، اما اشکال دیگری از غرامت انعطاف پذیر نیز وجود دارد که می تواند منجر به مزایای متفاوتی شود، مانند دستیابی به تعادل رضایت بخشی بین کار و زندگی خصوصی.
- حفظ و پرورش روابط کاری
کارکنان باید مطلع و شنیده شوند. دستیابی به یک شبکه اطلاعاتی سیال بین اعضای تیم کاری و کارمندان مختلف که سازمان را به عنوان یک کل تشکیل می دهند، جو کاری بهینه برای دستیابی به اهداف را تضمین می کند.
- بهداشت و ایمنی شغلی
منابع انسانی نقش مهمی در ایجاد و اجرای مقررات ایمنی و بهداشت دارد . تبدیل این استانداردها به بخشی از فرهنگ شرکت یکی از وظایف آنهاست.
- مسئولیت های اداری
یکی از نقش‌های منابع انسانی رسیدگی به مسئولیت‌های اداری، از جمله مدیریت داده‌های شرکت، داده‌های کارکنان و اطمینان از انطباق این داده ها با مقررات است. نرم‌افزاری که عملکردها را خودکار بررسی می‌کند، می‌تواند از خطاها جلوگیری کرده و از انطباق با مقررات قانونی اطمینان حاصل کند. همچنین تولید گزارش و یادآوری فرآیندها را آسان و دقیق می کند. دسترسی به داده ها، بهبود مدیریت کارآمد زمان و محیط کاری بهتر از مزایای اصلی مدیریت صحیح منابع انسانی است.
- ترویج کسب استعدادها، مهارت ها و شایستگی ها در سازمان
همانطور که اتوماسیون و دیجیتالی شدن، کسب‌وکارها را متحول می‌کند، مهارت‌های مورد نیاز برای موفقیت نیز با سرعتی بسیار سریع تغییر می‌کنند. در این راستا، مدیران منابع انسانی باید رویکردی پیش‌بینی‌کننده برای شناسایی شایستگی‌های حیاتی برای موفقیت کسب‌وکار داشته باشند و برای اطمینان از تحول دیجیتال ، باید استعدادها و مهارت‌های داخلی را پرورش دهند.
در نتیجه…
مدیریت استعدادهای یک سازمان توسط واحد منابع انسانی انجام می شود که وظیفه تدوین استراتژی بر اساس اهداف سازمان، به منظور شناسایی نیازهای شرکت و دستیابی به عملکرد کارآمد پرسنل استخدام شده را بر عهده دارد.
مدیریت منابع انسانی به بهبود بهره وری ، افزایش سود، تقویت فرآیندهای ارزیابی عملکرد و بالاتر از همه ، دستیابی به اهداف سازمان به منظور ورود رقابتی تر و کامل تر اختصاص دارد. به همین دلیل است که در زمینه کسب و کار بسیار مهم و حیاتی است.
به طور خلاصه وظایف مدیریت صحیح منابع انسانی عبارتند از:
- انتخاب و استخدام کارکنان مناسب بر اساس نیازهای شرکت از طریق شرح وظایف خوب، مصاحبه ها، آزمون ها و ارزیابی های حرفه ای.
- ایجاد و توسعه سیاست های آموزشی برای عملکرد شرکت به منظور رشد شخصی و حرفه ای کارفرما.
- ارزیابی عملکرد و مدیریت منابع کل تیم
- تعیین سیستم های پاداش برای کار انجام شده
- ترویج ایجاد یک محیط کاری خوب برای داشتن کارمندانی شادتر، با انگیزه و سازنده تر.
- آموزش و شناسایی مناطق کاری یا تیم های دارای ضعف برای اصلاح و بهبود عملکرد.
شایان ذکر است که ما در عصر اطلاعات هستیم و شرکت ها به طور فزاینده ای به داده ها و چابکی بیشتری نیاز دارند. به همین دلیل، پلتفرم های دیجیتال در مدیریت منابع انسانی ایده آل هستند. بنابراین، اجرای برنامه های دیجیتال به شدت توصیه می شود. چرا که به شما این امکان را می دهد که مهم ترین دارایی سازمان خود یعنی افراد را به شیوه ای اصولی و سریع مدیریت کنید.
مرکز مهارت آموزی راستین به مدیریت مهندس مسعوده قلیزاده که یکی از حرفه ای ترین ها در زمینه مدیریت منابع انسانی می باشند، آماده ارائه خدمات به شما همراهان ارزشمند در زمینه استخدام پرسنل شرکت، ارزیابی عملکرد کارمندان و … می باشد.برای آشنایی بیشتر با مهندس قلیزاده می توانید به پیج اینستاگرام masoudgholizadeh.bc مراجعه کنید. پس اگر شما نیز به دنبال چنین فردی برای مدیریت تیم مجموعه خود هستید همین حالا با ما تماس بگیرید و یک راستینی شوید.