آیا تابحال شده که به هنگام سخنرانی در جمع و یا صحبت با دوستانتان ناگهان رشته کلام از دستتان در برود و کلمات یادتان برود؟ در آن لحظه دست و پایتان را گم می کنید، کف دست هایتان عرق می کند و رنگ چهره اتان عوض می شود.
مهم نیست که چقدر متن سخنرانی را خوب حفظ کرده باشید و یا چقدر حضور ذهن داشته باشید. مسلما در لحظاتی شما هاج واج طرف مقابل را نگاه خواهید کرد و هیچ ایده ای برای ادامه دادن سخن ندارید. در این لحظه بداهه گویی به داد شما می رسد.
تمرین بداهه گویی در زندگی روزمره و عادی، برای کسانی که می خواهند سخنوران ماهری باشند، یک مهارت عالیست.
هنگام صحبت با رئیس و همکار، به هنگام صحبت با دوستان، به هنگام سخنت گفتن در جمع فامیل، به هنگام سخنرانی در یک سالن و… بداهه گویی به کار شما می آید. در ادامه این مقاله از راستین، با این موضوع که بداهه گویی چیست؟ و تمرینات بداهه گویی آشنا خواهید شد.
پادکست در مورد بداهه گویی
بداهه گویی چیست؟
کلمات بداهه، کلماتی هستند که در لحظه به ذهن شما می آیند، بدون آنکه از قبل در مورد آنها فکر کرده باشید. بداهه گویی یعنی اینکه شما بتوانید در لحظه و بدون تفکر پیشین، سخنانتان را ادامه دهید.
بداهه گویی در جاهای مختلف کاربرد دارد. مثلا در تئاتر با بداهه گویی می توانید دیالوگ هایی جدیدی را در لحظه بگویید که قبلا در نمایشنامه نبوده.
کمدین هایی که اجرای زنده دارند، باید بداهه گوهای حرفه ای باشند.
یا گویندگان رادیو و تلوزیون باید تکنیک بداهه گویی را به شکل عالی بلد باشند. چراکه ممکن است تهیه کننده در گوشی مجری بخواهد که حدود یک دقیقه در مورد یک موضوع (موضوعی که از پیش تعیین نشده) صحبت کند. نمونه این مورد را در برنامه دورهمی مهران مدیری به کرات دیده اید.
بداهه گویی حتی در زندگی شخصی و جمع های کوچک هم کاربرد دارد. مثلا با دوستتان بحث می کنید و نمی توانید منظورتان را به درستی بیان کنید و بعد از بحث افسوس می خورید که چرا نتوانستید حرفتان را بزنید.
یا اینکه رئیستان بدون اطلاع قبلی از شما می خواهد که در مورد یک موضوع خاص جلسه تشکیل دهید و اگر شما توانایی بداهه گویی نداشته باشید، ممکن است خرابش کنید.
افرادی که بداهه گویی بلدند جذابترند
از کدام یک بیشتر خوشتان می آید؟ سخنرانی که سخنان خود را حفظ کرده و مانند یک ربات حرف می زند؟ یا سخنرانی که در اواسط صحبت هایش مکث می کند، کلمات را طبیعی بر زبانش می آورد و حتی اگر چیزی از یادش رفت دست و پایش را گم نمی کند و سخنانش را ادامه می دهد؟
مسلما سخنران دوم جذاب تر و تودل برو تر هست.
بداهه گویی یک مهارت است چرا که برای بداهه گویی باید خلاقیت داشته باشید و بدانید در زمان هایی که نمی دانید چه بگویید، چه بگویید؟
شما نمی توانید همه چیز را برنامه ریزی کنید! پس بهتر است بداهه گویی را یاد بگیرید.
یکی از راه های غلبه بر ترس از سخن گفتن در جمع، تمرین بداهه گویی است. تمرین بداهه گویی باعث می شود که بتوانید سخنان خود را ادامه دهید، بدون اینکه از قبل در مورد آن فکر کرده باشید.
در این مقاله ما در مورد مهارت بداهه گویی در سخنرانی را به شما آموزش می دهیم. این نوع بداهه گویی برای افزایش مهارت های ارتباطی تمرکز دارد.
راه های تقویت و تمرین بداهه گویی
بداهه گویی را می توان هم از نظر روانی و هم از نظر تکنیکی تمرین کنید. در زیر با روش های تکنیکی و روانی افزایش قدرت بداهه گویی آشنا می شوید.
1. برای تمرین بداهه گویی طرز فکرتان را تغییر دهید
شما باید بدانید که بداهه گویی ترسناک نیست بلکه سرگرم کننده است. این باید تبدیل به باور شما شود.
باید استرس خود را کنترل کنید و در هر شرایطی احساس راحتی داشته باشید. یک باور غلطی که وجود دارد این است که ما فکر می کنیم مردم دشمن ما هستند. این طرز فکر را کنار بگذارید و بگویید:
- مخاطبان من به حرف های من علاقمندند.
- من آرام و بی استرس هستم
- دیگران از موفقیت من خوشحال می شوند.
- من خوب هستم، دیگران خوب هستند و نتیجه ارتباط من با دیگران خوب است.
این سخنان را قبل از حضور در جلسه سخنرانی و یا هر جمع دیگری با خود تکرار کنید. اینکار به شما کمک می کند در بداهه گویی موفق باشید. چرا که از قضاوت نخواهد ترسید.
بیشتر بخوانید: هوش کلامی چیست
2. ذهن خود را برای بداهه گویی آماده کنید
شما برای بداهه سازی باید زمان صرف کنید. افکار خلاق و جالب خودبخود ساخته نمی شوند. شما باید از قبل زمینه ای را ایجاد کند که بداهه هایی که می گویید جالب و جذاب باشند.
تصور کنید که برای جمع زیادی سخنرانی دارید و می خواهید میان سخنانتان بداهه گویی کنید.
به مخاطبانتان فکر کنید! باید بدانید ارزش های جمع چیست و چه چیزی از شما می خواهند.
تکنیکی وجود دارد به نام «perp» که در این مرحله به شما کمک می کند:
p: موضوعی که می خواهید در موردش صحبت کنید را به طور واضح تعیین کنید.
e: در مورد موضوع تحقیق کرده و نظرات خود را به آن اضافه کنید.
r: برای صحبت های خود دلیل بیاورید. منبع و رفرنس بدهید. از آمار رسمی استفاده کنید.
p: نتیجه گیری کنید و بر نظرات و دلایل خود صحه بگذارید.
اینکار به شما کمک می کند تا از نظری ذهنی آمادگی کاملی برای بداهه گویی داشته باشید.
3. قبل از سخن گفتن مکث کنید
تصور کنید در شرایطی قرار دارید که مجبور می شوید به صورت غیر منتظره برای جمعی سخنرانی کنید.
شما متنی را از قبل آماده نکرده اید و در این شرایط استرس وجودتان را فراخواهد گرفت. پس چند نفس عمیق بکشید و آرامشتان را حفظ کنید، در کنار سن چند دقیقه قدم بزنید و افکارتان را جمع کنید.
زمانی که مقابل جمع ایستاده اید، شما احتمالا سریعا شروع به صحبت خواهید کرد. در مقابل این وسوسه مقاومت کنید و مکث کنید.
استایل بدنی خود را درست کنید و شانه ها را صاف و کشیده قرار دهید. اگر اعتماد به نفس ندارید جوری رفتار کنید که گویی اعتماد به نفس بالایی دارید.
مکث کوتاه قبل از سخن گفتن و تمرکز به شما کمک می کند تا برای بداهه گویی ذهن اماده تری داشته باشید.
بیشتر بخوانید: چگونه فن بیان خود را تقویت کنیم؟
4. برای تقویت و تمرین بداهه گویی، شنونده خوبی باشید
برای اینکه بداهه گوی خوبی باشید باید شنونده خوبی هم باشید و حافظه شنیداری خود را تقویت کنید.
گوش دادن دایره لغات شما را افزایش می دهد. شاید جالب باشد که بدانید گوش دادن لهجه شما را نیز از بین می برد و باعث می شود که از نظر بیان تسلط بیشتری داشته باشید.
البته گوش دادن شما باید آگاهانه و درست باشد. یعنی به اشعار، رادیو، سخنرانی های خوب، پادکست های مفید و… گوش دهید.
چند تمرین عملی برای تقویت و تمرین بداهه گویی
- برای تمرین بداهه گویی نگاهی به اطراف خوب بیندازید و یک وسیله را انتخاب کنید. سه دقیقه بدون توقف در مورد آن وسیله صحبت کنید.
- موضوعی را انتخاب کنید و بلافاصله چند دقیقه در مورد آن صحبت کنید. به دوستتان بگویید که موضوع را برای شما انتخاب کند تا آمادگی کمتری برای آن داشته باشید
- فرهنگ لغت را بردارید، به صورت تصادفی یک صفحه را باز کنید و کلمه ای را انتخاب کنید و برای آن کلمه داستان بسازید. مثلا مداد. به مداد جان ببخشید و داستانی درباره آقای مداد بگویید.
لری کینگ معتقد است همه ما انسان هادر زندگی شخصی حداقل یکبار در موقعیت سخنرانی برای جمع قرار می گیریم. این سخنرانی ممکن است از پیش طراحی شده و یا به صورت بداهه باشد. مهم نیست که کدام باشد. در هر صورت نتیجه باید خوب باشد.
بداهه گویی را یاد بگیرید
بسیاری از مردم به هنگام صحبت کردن در یک جمعی احساس اضطراب دارند. این اضطراب وضعیت را بدتر و سخت تر می کند.
در حالی که اگر توانایی بداهه گویی و تمرین بداهه گویی داشتند صحبت کردن در جمع برایشان لذت بخش و به مانند یک سرگرمی بود. بنابراین بداهه پردازی را به عنوان یک مهارت جدی بگیرید و آن را در خود تقویت کنید.
تمرین بداهه گویی در وهله اول باعث می شود که در جمع راحت تر صحبت کنید و دوم اینکه اعتماد به نفس اتان بیشتر شود.
در این مقاله از راستین به شما راه های زیادی را برای افزایش قدرت بداهه گویی و تمرین بداهه گویی به شما آموزش دادیم. اگر شما هم روشی برای تقویت بداهه گویی بلدید خوشحال می شویم در بخش کامنت ها آن را با ما در میان بگذارید.