محال است که تا به حال رادیو گوش نداده باشید! پادکست هم چیزی شبیه به رادیوست. فقط با این تفاوت که کنترل پادکست دست شماست و می توانید آن را استاپ کنید، یا جلو و عقب بزنید. در واقع سرعت پخش پادکست صوتی، برخلاف رادیو در دست خودتان است.
اما چگونه از پادکست استفاده کنیم؟ این پادکست ها توسط سازندگان آن بر روی سرورهای مختلفی آپلود می شوند و شما می توانید آنها را دانلود کرده و گوش دهید. نکته جذاب ماجرا این است که پس از دانلود، می توانید آنها را به صورت آفلاین و در هر زمان و مکانی گوش دهید.
از جمله برنامه هایی که می توانید در آنها پادکست های آپلود شده را گوش دهید می توان به کست باک و اسپاتیفای اشاره کرد. از جذاب ترین و بهترین پادکست های فارسی می توان به بی پلاس، چنل بی، رادیو راه، رادیو مرز، مستی و راستی، رادیو ماجرا، رادیو جولون و… اشاره کرد.
آموزش ساخت پادکست از سیر تا پیاز
ساختن پادکست Podcast، چیزی فراتر از فشار دادن دکمه ضبط صداست! ترفندها و روش های زیادی برای ساختن یک پادکست فوق العاده وجود دارد که شنونده را بر سر جای خود میخکوب کند.
ما عاشق پادکست ها، این صداهای ضبط شده ای هستیم که در مسیر محل کار تا خانه برای ما حرف می زنند و قصه می گویند! اما تمام پادکست ها به محبوبیت و معروفیت نمی رسند، چراکه ساختن پادکست فوت و فن های خاص خود را دارد.
این مقاله از راستین به شما یاد می دهد پادکست چیست و چه ویژگی هایی دارد؟ چگونه پادکست بسازیم؟ چگونه نامی مناسب برای پادکست انتخاب کنیم، بهترین موضوعات را بیابیم، صدای تر و تمیز و بدون نویز داشته باشیم، ویرایش و تدوین را به صورت حرفه ای انجام دهیم و در یک کلام بتوانیم یک پادکست جذاب بسازیم که ما را از رقبایمان متمایز کند.
پیش از ضبط پادکست باید چه کنیم؟
برنامه ریزی برای تولید پادکست، چیزی بیشتر از پیدا کردن موضوع برای 10 قسمت اول، طراحی لوگو جذاب، ارائه یک مقدمه جذاب و پیدا کردن مهمان است. البته در فرآیند تولید پادکست، اینها مهم اند اما همه چیز نیستند.
شما اول باید دقیقا بدانید می خواهید موضوع پادکست اتان چه باشد. برخی از پادکست ها با یک موضوع شروع می شوند و در میان راه، رسالت و پیام اصلی خود را فراموش می کنند.
ما توصیه می کنیم که ابتدا یک مشکل را پیدا کنید و با تولید پادکست به حل آن مشکل کمک کنید. مخاطبانی را بیابید که عاشق محتواهای تولیدی شما هستند و بهترین محتواها را برای آنها تولید کنید.
مخاطبین پادکست شما کیست؟
پس از انتخاب موضوع، باید شنونده ی هدف خود را مشخص کنید. مخاطبین شما کودکان هستند یا نوجوانان؟ مردان بیشتر به شما گوش می دهند یا زنان؟ سپس باید بدانید با توجه به مخاطبین اتان، پادکست اتان را در چه رسانه هایی تبلیغ می کنید.
مثلا اگر موضوع پادکست های شما در مورد سفر است، باید آن را در پیج های اینستاگرامی ایران گردان و اینفلوئنسر های سفری تبلیغ کنید.
پیشنهاد میکنم مطلب “معرفی انواع روش های کسب درآمد از اینستاگرام ” را نیز مطالعه کنید.
مدت زمان پادکست چقدر باشد؟
اینکه بخواهید بپرسید که یک پادکست چقدر باید طولانی باشد، مثل این می ماند که بگوید طول یک آهنگ باید چند دقیقه باید باشد! نمی توان عدد خاصی برایش در نظر گرفت. اما با توجه به نوع موضوع و محتوا می شود حدس هایی زد.
پادکست هایی که یک مکالمه عادی و جذاب بین دو نفر است و حالت سرگرمی دارد، می تواند مخاطب را به مدت طولانی نگه دارد، اما اگر پادکست های آموزشی خیلی طولانی باشند حوصله سر بر خواهند بود. اگر بخواهیم یک عدد مشخصی برای پادکست آموزشی عنوان کنیم، 30 دقیقه زمان مناسبی است.
اگر قصد دارید یک پادکست خبری را به صورت روزانه، برای حرفه ای که در آن مشغول به کارید بسازید، 5 الی 10 دقیقه کافیست. سخت است که بتوانید افراد را برای یک ساعت و یا بیشتر پای حرف هایتان بنشانید، پس بهتر است موضوعات را به بخش های کوچکتر تقسیم کنید و برای هر کدام یک اپیزود جداگانه تهیه کنید.
اگر می خواهید اپیزود های طولانی بسازید، چند بار اینکار را انجام دهید و میزان استقبال مردم و محبوبیت آن را تجزیه و تحلیل کنید. اما به طور کلی انتشار پادکست هایی که کوتاه و جذاب باشند، احترام به وقت مخاطب است و آنها را تشنه ی اپیزود های بعدی نگه می دارد.
فیلمنامه نویسی و پیش تولید یک پادکست
ساختن یک پادکست جالب، چیزی بیش از مصاحبه با یک مهمان است. شما باید از قبل داستان آن اپیزود را بنویسید. مراقب باشید که اصطلاحات قلمبه سلمبه استفاده نکنید تا پادکست اتان خشک و جدی به نظر بیاید.
مکالمه باید به طور طبیعی جریان داشته باشد. مخاطبان نمی خواهند شما را فقط در حال خواندن یک فیلمنامه بشنوند، آنها می خواهند پادکستی مختصر و مفید را بشنوند و به وقتشان احترام گذاشته شود. یافتن تعادل مناسب سخت است، اما با تلاش و آزمون و خطا ممکن است.
اگر برای پادکست خود میهمان دعوت می کنید، از قبل در مورد او تحقیق کنید. سعی کنید به مصاحبه های پیشین آنها گوش دهید. البته فقط به مصاحبه های قبلی بسنده نکنید، صفحه ویکی پدیای او را بخوانید و ببینید چه اطلاعاتی در آن نوشته نشده است و دقیقا همان اطلاعات نانوشته را به مخاطب بدهید.
برخی از مخاطبین آن میهمان، پادکست شما را دنبال می کنند و اگر شمال مصاحبه های پیشین او را گوش دهید و بیوگرافی او را بخوانید، می توانید مصاحبه ای بهتر و کامل تر را انجام دهید و مخاطبان متوجه تفاوت برنامه شما با سایر مصاحبه کنندگان خواهند شد.
فقط همین مرحله ساده، باعث می شود که مخاطبان به ارزش و اهمیت کاری که انجام می دهید، پی ببرند و برنامه ریزی و طراحی دقیق سوالات، شما را یک قدم بالاتر از رقبایتان قرار خواهد داد.
برنامه ریزی دقیق و نوشتن یک فیلمنامه از جریان گفتگو، به شما کمک می کند تا بتوانید یک گفتگوی حرفه ای را ترتیب دهید. بهتر است از قبل 90 درصد پاسخ ها را بدانید، تا زوایای جدیدی از پاسخ ها را پیدا کنید و بتوانید در مورد آن پاسخ ها بحث و مکالمه کنید.
البته همیشه این آمادگی را داشته باشید که گفتگوی شما، از آنچه که برنامه ریزی کرده و نوشته اید منحرف شود و موضوع بحث عوض شود. بخصوص که میهمانان از پشت صحنه و فیلمنامه دقیق شما آگاه نیستند.
در صورتی که این انحراف باعث ایجاد ارزش شد آن را ادامه دهید و در صورتی که به مخاطب چیزی اضافه نمی کند، سعی کنید سریعا بحث را به مسیر اصلی باز گردانید.
انتخاب نام مناسب برای پادکست
رسیدیم به یکی از سخت ترین بخش ها، یعنی انتخاب نام مناسب برای پادکست!
شاید فکر کنید که باید یک نام منحصر به فرد و عجیب و غریب پیدا کنید که مردم با شنیدن آن به فکر فرو روند. اما این لزوما درست نیست. انتخاب یک نام کوتاه، توصیفی، جذاب و مرتبط با موضوع پادکست، بهترین انتخاب است.
نامی که وقتی مخاطب در میان لیست پادکست ها، کلمه ای را سرچ می کند، با دیدن نام پادکست شما بگوید این دقیقا همان چیزی است که به دنبالش هستم.
برای انتخاب نام پادکست، بانک واژه درست کنید. موضوع پادکست شما چیست؟ در زمینه کاری خود چه کلماتی دارید؟ افراد مشهور تاریخی در زمینه کاری شما چه کسانی هستند؟ و… تمام این کلمات را روی کاغذ بنویسید و ترکیب های مختلفی از کلمات مرتبط را در کنار هم قرار دهید و ببینید کدام یک جذاب تر است.
زمانی که چندین اسم را پیدا کردید در گوگل سرچ کنید و بررسی کنید که این نام ها قبلا توسط پادکست های دیگر انتخاب نشده باشد. نام های تکراری را از لیست حذف کنید.
می توانید از خانواده و دوستان در مورد نامی که انتخاب کرده اید، نظرخواهی کنید. ولی به یاد داشته باشید که آنها مخاطب هدف شما نیستند و درک درستی از پادکست و موضوع آن ندارند، شاید علاقه ای هم به آن نداشته باشند.
بنابراین نمی توانند حدس بزنند چه چیزی بهترین است. البته آنها متوجه مشکلات و ناهنجاری های نام انتخابی خواهند شد. ولی مهم شما هستید و مخاطبین شما. شما سال های سال با این نام زندگی خواهید کرد و باید آن را دوست داشته باشید.
انتخاب یک نام مناسب برای پادکست، حتی می تواند شما را از رقبایتان متمایز کند. نامی که باعث تحریک کنجکاوی مخاطب شود، عالیست.
بیشتر بخوانید: تولید محتوا چیست؟
طراحی کاور برای پادکست
آثار هنری و نمادین همیشه جذاب بوده اند. شما باید یک کاور برای پادکست خود طراحی کنید که توجه مردم را به خود جلب کند و جذاب باشد. در این طراحی باید دقت کنید که طرح این کاور روی دسکتاپ و تلفن همراه، واضح و خوب به نظر برسد.
اگر این کاور طراحی شده فورا قابل تشخیص باشد و بین پادکست های دیگر جلب توجه کند، عالیست. برای ایجاد یک کاور جذاب برای پادکست، نیازی به صرف بودجه بالا و یا استخدام یک هنرمند در سطح جهانی ندارید! اگر با ابزارهایی مانند فتوشاپ و یا ایلاستریتور آشنا باشید باز هم می توانید یک طرح بسیار جذاب و حرفه ای بزنید.
البته لزومی ندارد حتما خودتان مسلط به طراحی باشید، می توانید از یک طراح بخواهید که این کار را برایتان انجام دهد.
موسیقی ابتدایی پادکست را انتخاب کنید
موسیقی که در ابتدای پادکست شما پخش می شود، یکی از به یاد ماندنی ترین بخش های برند پادکست شما خواهد بود. این موسیقی باید هر بار در ابتدای شروع پادکست شما پخش شود.
به طوری که وقتی یکی از مخاطبان شما این موسیقی را از کامپیوتر دوستش می شوند، متوجه شود که پادکست شما در حال شروع شدن است.
صداهای ساده و زنگ دار به راحتی در ذهن مخاطب هک می شوند. به صدای راه اندازی ویندوز دقت کنید، با اینکه ساده است ولی در ذهن تمام مردم دنیا هک شده است.
ضبط پادکست
وقتش رسیده که میکروفون را بیرون بیاوریم…
پس از برنامه ریزی های پشت صحنه، وقت آن رسیده که به محتوای واقعی برسیم. شما اگر بهترین طرح کاور و هوشمندانه ترین و جذاب ترین نام را داشته باشید و از آسمان ناگهان 10 هزار دنبال کننده برایتان بیفتد، اگر کیفیت ضبط صدا بد و نامناسب باشد، آنها را از دست خواهید داد.
برای داشتن کیفیت ضبط عالی، نیازی نیست که میکروفون گران قیمت داشته باشید. برخی از کارهای کوچک وجود دارد که با انجام دادن آنها، کیفیت ضبط به شدت بالا می رود.
برخی از این کارهای کوچک عبارتند از:
- پادکست را در اتاقی آرام با وسایلی که صدا را جذب می کنند، ضبط کنید. مثلا فرش ها، پرده های ضخیم و… صدا را به خوبی جذب می کنند. اتاق های خالی و کم وسیله برای ضبط صدا مانند یک کابوس هستند.
- هنگام ضبط از هدفون استفاده کنید.
- به اندازه یک مشت، دهان خود را از میکروفون دور نگه دارید.
- از یک پاپ فیلتر میکروفون استفاده کنید. پاپ فیلتر وسیله ای برای گرفتن نویز صداهای ضبط شده است.
- صداهای پس زمینه مانند کولر، پنکه، سیستم تهویه را حذف کنید و پنجره ها را ببندید.
موارد بالا یکی از ساده ترین راه ها برای کاهش نویز و داشتن یک کیفیت ضبط عالی برای تولید پادکست است.
بیشتر بخوانید: بهترین شبکه های اجتماعی برای کسب و کارها در ایران
مکان، مهم ترین چیز به هنگام ضبط پادکست است
چیزی که بیشترین تاثیر را در ضبط صدا دارد، داشتن یک محیط مناسب است. اگر شما یک میکروفون عالی داشته باشید، به شما تبریک می گویم! اما اگر در محیطی نامناسب صدا را ضبط کنید حتی بهترین میکروفون های جهان هم نمی توانند نتیجه کار خوبی به شما بدهند.
ضبط پادکست در یک محیط آرام جزو واجبات است. البته منظور ما از اتاق ساکت این نیست که در زیرزمین و یا یک اتاق خالی صدا را ضبط کنید، چرا که صدای شما پژواک آزاردهنده ای تولید می کند. ضبط صدا در یک اتاق خواب نسبت به ضبط صدا در یک اتاق کنفرانس، نتیجه بهتری به شما می دهد.
ویرایش پادکست
تصور کنید که پادکست خود را ضبط کرده اید و در میان آن اشکالاتی وجود دارد. آیا باید پادکست را از اول تهیه کنید؟ خیر! راه حل ویرایش است. اما چگونه می توانید پادکست را ویرایش کنید؟
اگر بخواهید محتوای پادکست را ویرایش کنید، ابتدا باید آن را به طور کامل گوش دهید و جاهایی که نامناسب است را برش دهید. این نوع از ویرایش، ویرایش محتوا نام دارد.
اگر قسمت هایی از محتوا وجود دارد که به نظرتان هیچ چیزی به مخاطب اضافه نمی کند و یا از موضوع اصلی خیلی دور است، بی رحم باشید و همه آنها را برش دهید. به یاد بیاورید که شما باید به وقت مخاطب خود احترام بگذارید.
نوع دیگری از ویرایش وجود دارد که به آن ویرایش فیزیکی می گویند. این نوع ویرایش به معنی پاک کردن هرگونه صدای اضافی، نویز، ویرایش جنس صدا و… است. یکبار به کل پادکست گوش دهید، صدای زنگ آیفون، صدای عبور هواپیما، صدای ویبره تلفن روی میز، صدای آمبولانس و… همه آنها را ویرایش کنید.
در حین گوش دادن، دقایق و ثانیه هایی که حاوی این صداهای مزاحم هستند را یادداشت کرده و در انتها با استفاده از نرم افزارهای مخصوص، آنها را حذف کنید. اگر نمی خواهید به هر دلیلی خودتان این کارها را انجام دهید، یک فریلنسر استخدام کنید تا کار ویرایش فیزیکی و محتوایی پادکست را برای شما انجام دهد.
تبلیغ پادکست
پس از تمام تلاش هایی که برای ضبط یک پادکست جذاب انجام داده اید، مایه شرمساری خواهد بود که شنونده ای برای شنیدن آن نداشته باشید! به هر حال باید زحماتتان به بار بنشیند.
به یاد دارید که در ابتدای مقاله گفتیم که باید مخاطب هدف خود را تعیین کنید و نمونه پادکست تولید کنید که برای آنها جالب باشد. حالا نوبت تبلیغ است.
نیازی نیست که برای تعداد زیادی از افراد تبلیغ کنید، بلکه باید آنها را برای افراد صحیح و در واقع مخاطبان هدف تبلیغ کنید. شما باید تبلیغ را برای افرادی انجام دهید که به دنبال موضوعاتی چون محتواهای تولیدی شما هستند.
مثلا اگر موضوع پادکست شما در مورد ورزش است، باید آن را برای ورزشکاران تبلیغ کنید. اما این کار به اندازه کافی خاص نیست! علاوه بر تبلیغ در کانال های مناسبی که ورزشکاران در آنها حضور دارند، باید از روش های خلاقانه هم استفاده کنید.
مثلا:
- از میهمانان خود کمک بگیرید. از میهمانان خود بخواهید پادکست شما را در صفحات اجتماعی شان، برای مخاطبان خود تبلیغ کنند. مخاطبان بخاطر آن میهمان هم که شده، پادکست شما را گوش خواهند داد و برخی نیز به مخاطب وفادار شما تبدیل خواهند شد.
- پادکست هایی که در موضوعات مشابه شما تولید محتوا می کنند پیدا کنید و از آنها بخواهید تا تبلیغات متقابل برای یکدیگر انجام دهید. پادکست های با موضوع مشابه، شنوندگان و مخاطبان زیادی برای شما خواهند آورد.
آیا من هم می توانیم پادکست تهیه کنم؟
مراحل تولید پادکست نسبتا زیاد است و برای اینکه بتوانید یک پادکست موفق تولید کنید، باید مهارت های مختلفی را یاد بگیرید. اما عجله نکنید و نگران نباشید! مانند هر کار دیگری، شما در طول زمان تولید اپیزودهای هر پادکست، به آنها مسلط خواهید شد.
به هر یک از پادکست هایی که بسیار حرفه ای هستند، نگاهی بیندازید. اکثر آنها سالیان طولانی اینکار را انجام داده اند. برای نمونه برخی پادکست های حرفه ای را انتخاب کنید و به قسمت های اولیه آن گوش دهید، متوجه تفاوت های فاحشی در کیفیت اپیزودهای اولیه با اپیزودهای پایانی خواهید شد.
این یک قانون است. همیشه چیزهایی برای یادگیری وجود دارد و همیشه مواردی هست که بخواهید آنها را بهبود دهید. اگر شما صبر کنید تا همه مهارت ها را به طور صد درصدی کسب کنید، هیچگاه نمی توانید پادکست خود را راه اندازی کنید.
پس اگر علاقه به تولید پادکست دارید، اما تمام مهارت های کامل را ندارید نگران نباشید، فقط شروع کنید، از دیگران کمک بگیرید و در ماه ها و سال های بعد پیشرفت خود را به وضوح خواهید دید.
اگر این سوال برایتان بوجود آمده که “چگونه پادکست تولید کنم؟” این مقاله از راستین را از دست ندهید تا با سیر تا پیاز مراحل تولید پادکست آشنا شوید.