موفقیت در زندگی و محیط کار، تا حد زیادی بستگی به توانایی ما در ارتباط خوب دارد. آمارها نشان می دهد در ارتباطات اجتماعی 55 درصد زبان بدن، 38 درصد لحن و 7 درصد کلام تاثیر گذاری دارند.
این آمارها نشان می دهد که: راز موفقیت شما در ارتباطات، کلام شما نیست بلکه در ارتباط بدن شما نهفته است. این زبان بلندترین صداها را دارد که اغلب به صورت غریزی و ناخودآگاه است.
حتما این میزان از اهمیت، ما را مجاب می کند که حتما آن را یاد بگیریم. در ادامه با وبسایت راستین همراه باشید تا به طور دقیق به شما بگوییم که زبان بدن چیست؟ و با معنی، مفهوم و اهمیت آن در انسان ها آشنا شوید.
مقدمه ای کوتاه درباره زبان بدن
این پادکست کوتاه سه دقیقه ای جذاب درباره زبان بدن رو حتما گوش کنید.
زبان بدن چیست؟
شما زمانی که با دیگران حرف می زنید و با آنها در تعاملید سیگنال هایی را از بدن خود می فرستید. این سیگنال ها به رفتار مردم در قبال شما جهت می دهد.
این سیگنال ها از وضعیت بدنی، طرز حرکت دست ها و پاها، نوع نگاه شما، ژست، میزان تنگی یا گشادی مردمک چشمان شما و… سرچشمه می گیرد که در واقع زبان بدن شما هستند.
سیگنال های بدنی شما است که باعث می شود مردم بخواهند به شما اعتماد کنند یا نکنند، به شما جذب شوند یا از شما دور شوند، حرف هایتان را تمسخر تلقی کنند یا شوخی و… زبان بدن را می توان یک زبان رسمی کامل و جهانی دانست.
بیراه نیست که می وست هنرپیشه و فیلمنامه آمریکایی نویس می گوید:
من با دو زبان صحبت می کنم. یکی زبان بدن و دیگری زبان انگلیسی. (می وست – هنرپیشه، خواننده، فیلم نامه نویس)
چگونه با زبان بدن می توان فهمید کسی دروغ می گوید؟
در برخی از موارد آن چیزی که از دهان شما خارج می شود با زبان بدن شما همخوانی ندارد و دو چیز متفاوت است. در این لحظه است که مردم حس می کنند شما دروغ می گویید و به قول معروف آنچه که می گویید از ته دلتان نیست و واقعیت ندارد.
مثلا اگر زمانی که سرتان را به سمت بالا تکان می دهید بگویید بله، مردم گیج می شوند. آنها نمی دانند که آیا باید حرف شما را باور کنند که می گویید بله، یا تکان سر شما را باور کنند که سیگنال نخیر را می دهد.
از آنجایی که زبان بدن زبانی غیرارادی و غریزی است، مردم این زبان و پیام غیرکلامی شما را بیشتر باور می کنند.
پیشنهاد می کنیم مقاله ” زبان بدن افراد دروغگو ” سایت راستین را نیز مطالعه کنید.
فواید و اثرات مهم زبان بدن
تسلط بر اشارات بدن می تواند فواید فراوانی به همراه داشته باشند. این فواید عبارت اند از:
- موفقیت در مذاکرات
اگر به حرکات بدن خود تسلط مناسبی داشته باشید، بی شک در مذاکرات نیز موفق تر عمل خواهید کرد. چرا که در طول مذاکره می توان بر اساس تن گفت طرف مقابل، به احساسات او پی برده و حتی میزان صداقت و صحت حرف هایش را نیز تشخیص دهید.
- موفقیت در مصاحبه های شغلی
زبان بدن به شما کمک می کند در مصاحبه های شغلی نیز فردی کاریزماتیک تر و حرفه ای تر به نظر برسید. در مصاحبه شغلی باید صاف بایستید، از دست ها استفاده کنید و لبخند هایی کم عمق بر لب داشت باشید.
- موفقیت در سخنرانی
در هنگام سخنرانی باید به قدری حرفه ای عمل کنید که افراد را برای ساعت های طولانی در جای خود میخکوب کنید. زبان تن در اینجا نیز به کمکتان می آید. یک سخنران حرفه ای می تواند با استفاده از زبان و حرکات بدن خود پیام ارتباطی را بهتر به مخاطبان منتقل کند.
- موفقیت در ارتباطات عاطفی
اگر از زبان بدن به درستی استفاده کنید می توانید احساسات خود را بهتر به دیگران منتقل کنید. همچنین می توانید با توجه به زبان بدن دیگران، به احساسات آن ها در خصوص خود پی برده و راه نفوذ بر قلبشان را پیدا کنید. در نتیجه اینگونه ارتباطات عاطفی قوی تری نیز خواهید داشت.
اهمیت ارتباط غیرکلامی و زبان بدن
ارتباط غیر کلامی و زبان بدن شامل مواردی مانند نحوه حرکات دست و بدن، نحوه گوش دادن، نوع نگاه و.. است. این حرکات به دیگران القا می کند که آیا برای دیگران ارزشی قائل هستید یا خیر. به همین دلیل اهمیت این زبان بسیار بالاست.
دبورا بول (رقاص و نویسنده انگلیسی) می گوید:
زبان بدن ابزار قدرتمندی است. ما قبل از صحبت کردن، زبان بدن داشتیم و ظاهراً 80 درصد از آنچه در مکالمه می فهمید از طریق بدن متوجه می شوید، نه کلمات!
زمانی که زبان بدن شما با گفتارتان مطابقت دارد باعث افزایش اعتماد، علاقه و صمیمیت می شود و برعکس زمانی که اشارات شما با گفتارتان همخوانی ندارد باعث بی اعتمادی و سردرگمی خواهد شد.
اگر می خواهید ارتباط بهتری داشته باشید باید با مهارت ها و زبان تن آشنایی داشته باشید.
4 نقش اصلی ارتباط غیرکلامی
- تکرار: گفتار شما را تایید و تقویت می کند. یعنی زبان اشارات شما با گفتارتان همسو است.
- تناقض: رفتار بدن شما با زبان کلامی شما مغایرت دارد. بنابراین شما را دروغگو جلوه می دهد.
- جایگزینی: حرکات بدن می تواند جایگزینی برای زبان کلامی شود. حالات چهره و نگاه شما پیغامی بسیار واضح به دیگران می دهد.
- مکمل: زبان بدن شما می تواند پیام کلامی شما را تقویت کند. مثلا زمانی که می خواهید از کسی تعریف کنید، می توانید دست زدن را هم به آن اضافه کنید.
انواع زبان بدن
حالت چهره
حالت چهره حرف های زیادی برای گفتن دارد و بسیار رساست. شما از حالت چهره فردی که سکوت کرده، چیزهای زیادی را می توانید بفهمید. جالب است بدانید که حالات چهره در نوع انسان مشترک است و فردی که در ایران غمگین است، همان حالت چهره ای را دارد که یک فرد غمگین در آمریکا دارد.
حرکت و وضعیت بدن
نوعی که شما راه می روید حرف های زیادی در مورد شما می گوید. وضعیت بدنی شما از روحیاتتان سرچشمه می گیرد. نوعی که راه می روید، می نشینید، می ایستید و حتی میزانی که گردن و کمر خود را صاف نگه می دارید، در مورد حالات درونی شما سخن می گویند. همچنین اگر قصد دارید زبان بدن را بصورت حرفه ای یاد بگیرید، مقاله “آموزش زبان بدن” وبسایت راستین را مطالعه فرمایید.
ارتباط چشمی
تماس چشمی یکی از ارکان زبان است که اهمیت خیلی بالایی دارد. نوع نگاه شما به یک شخص حرف های زیادی برای گفتن دارد محبت، نفرت، عصبانیت، بی تفاوتی، احساس، خجالت و تقریبا تمام حس ها می تواند در چشمان شما تجلی شود. شما از طریق ارتباط چشمی می توانید حتی در مورد میزان اعتماد به نفس خودتان هم برای طرف مقابل پیام هایی بفرستید یا بفهمید که آیا کسی به شما علاقه دارید یا خیر!
لمس کردن
لمس کردن انواع مختلف و پیام های متفاوتی دارد. شما یک دست دادن معمولی را در نظر بگیرید. اینکه دستان کسی را بفشارید، شل دست بدهید، همزمان با دست دادن بر پشت کسی بزنید، محکم دست بدهید و… هر کدام معنای متفاتی دارند. به شما پیشنهاد می کنیم مقاله ” معانی حرکات دست در زبان بدن ” سایت راستین را نیز مطالعه کنید.
فضا
آیا شما در طول صحبت با کسی، به علت اینکه فرد مقابل بیش از حد به شما نزدیک شده، احساس ناراحتی می کنید؟ ما به مقداری فضا نیاز داریم تا احساس راحتی داشته باشیم. البته این میزان از فضا به نسبت فرهنگ، میزان صمیمیت ما با شخص مقابل، موقعیت، مکانی که در آن قرار داریم و… متفاوت است.
شما از میزان فضایی که به دیگران می دهید می توانید به آنها سیگنال های محبت، علاقه، صمیمیت و… ارسال کنید.
نحوه بیان و لحن شما بسیار مهم است. زمانی که شما صحبت می کنید علاوه بر اینکه دیگران به کلمات شما گوش می دهند، به لحن اتان نیز توجه می کنند. مثلا اینکه با چه سرعتی صحبت می کنید، لحن شما تند است یا رام، سرعت شما تا چه حد است، تا چه حد از کلمات اضافه استفاده می کنید و… لحن شما می توانید نشان دهنده خشم، محبت، خجالتی بودن، اعتماد به نقس و… شما باشد.
نحوه خواندن زبان بدن
- به ناهماهنگی های میان کلام و حرکات بدن توجه کنید. بدن برخی یک چیز می گویند اما زبان کلامی آنها یک چیز دیگر. مثلا ممکن است در حالی که تظاهر به شادی می کنید، چشمان شما غم را نشان دهد.
- به سیگنال های غیر کلامی به صورت کلی نگاه کنید. مثلا فقط به حالت چشم ها نگاه نکنید. حرکت دست ها، وضعیت بدنی، صدا، لحن و… را در نظر بگیرید و سپس در مورد فرد مقابل نتیجه گیری کنید.
- غرایز و احساسات خودتان را دست کم نگیرید. اگر فکر می کنید شخصی با شما صادق نیست ممکن است به این علت باشد که زبان کلامی با زبان غیرکلامی هیچ مطابقتی ندارد.
- به میزان تماس چشمی طرف مقابل نگاه کنید. تماس چشمی بیش از حد حالت های گستاخانه و تماس چشمی کم خجالتی بودن، بی اعتماد به نفسی یا بی مهری را نشان می دهد. تماس چشمی باید به اندازه باشد.
- به حالت چهره افراد دقت کنید. آیا به شما حس نقش بازی کردن و داشتن نقاب را می هد یا اینکه مملو از علاقه و حضور در لحظه حال است؟
- به لحن صدا دقت کنید. آیا لحن گرما، صمیمیت و اعتماد به نفس را منتقل می کند یا ضعیف، ناشی از بی میلی، خجالتی بودن و یا کمبود اعتماد به نفس است.
- به حالت ها و ژست ها توجه کنید. آیا بدن او نرم و روان است یا عضلاتش را منقبض کرده؟ آیا شانه های آنها بلند و جمع شده اند و یا ریلکس هستند؟ به دست های آنها نگاه کنید، آیا مشت شده اند و یا آرام و راحتند؟
- آیا تماس فیزیکی وجود دارد؟ آیا مقدار آن تا حدی است که به شما احساس ناراحتی می دهد؟ آیا با میزان تماس فیزیکی راحت هستید؟
6 تکنیک تقویت و بهبود زبان بدن
زبان بدن یک فرآیند بسیار سریع است که نیاز دارد که شما لحظه به لحظه بر آن تمرکز داشته باشید. آنها ناخودآگاه از سمت شما ساطع می شوند و حتی خودتان هم از آن خبر ندارید.
بنابراین لازم است که بر بدن خود و حرکاتتان آگاه باشید. در زیر دو عامل مهم برای تقویت آن را برای شما معرفی می کنیم:
1. استرس خود را در لحظه مدیریت کنید
استرس باعث می شود که توانایی شما در برقراری ارتباط پایین بیاید. زمانی که شما دچار استرس و اضطراب می شوید سیگنال های غیرکلامی ناهماهنگ و گیج کننده به دیگران ارسال می کنید و این حالت اضطرابتان را به آنها نیز منتقل می کنید.
به یاد داشته باشید احساسات هم مانند سرماخوردگی مصری هستند. اگر شما ناراحت باشید، ناراحتی شما به دیگران هم منتقل می شود، اگر شاد باشید همینطور. بنابراین اگر وضعیت بدنی شما استرس را تداعی کند، این استرس به دیگران نیز منتقل می شود.
اگر احساس می کنید که استرس شدیدی دارید، باید آن را مدیریت و برای کاهش استرس خود اقدام کنید تا زبان بدن شما بهبود پیدا کند.
2. سواد عاطفی خود را افزایش دهید
برای اینکه بتوانید زبان بدن خود را بهبود ببخشید، باید از احساسات خودتان و تاثیری که این احساسات بر روی شما دارند آگاهی پیدا کنید. شما باید بتوانید نوع احساسات دیگران را تشخیص بدهید و بتوانید حس آنها را بدون گفتن حتی یک کلمه، تشخیص بدهید.
آگاهی از احساسات دیگران باعث می شود که بتوانید به راحتی دیگران را بشناسید و فردی آدم شناس هم بشوید. همچنین اگر از احساسات آنها آگاه شوید دیگران را راحت تر درک خواهید کرد.
3. لبخند بزنید
لبخند زدن تاثیر بسزایی در بهبود و تقویت زبان تن دارد. این کار شما را آرام و ریلکس کرده و سبب می شود فردی مثبت تر و مهربان تر به نظر بیایید. البته لبخند باید کم عمق بوده و به جا باشد.
4. جاگیر باشید!
اینکه در هنگام نشستن جای بیشتری را اشغال کنید، باعث می شود در دید دیگران فردی با اعتماد به نفس تر به نظر برسید. پس هیچگاه خود را بر روی صندلی مچاله نکنید!
5. صاف بایستید
دیگر تکنیک موثر در زبان بدن صاف ایستاد است. کمرتان همیشه صاف بوده و قفسه سینه را کمی جلوتر دهید. اگر خمیده باشید ممکن است فردی سرخورده و بی اعتماد به نفس به نظر برسید.
6. لیوان خود را پایین بگیرید
ممکن است هنگام سخنرانی بخواهید یک لیوان آب بنوشید یا وقتی در حال سخنرانی هستید یک نوشیدنی در دست داشته باشید. نوشیدنی شما باید پایین تر از قفسه سینه باشد. اگر لیوان خود را در مقابل سینه بگیرید به دیگران حس تدافعی بودن را منتقل می کنید.
اشتباهات رایج در زبان بدن
برخی اشتباهات رایج در حرکات و اشارات بدن ما وجود دارند، که گاها می توانند مشکل ساز باشند. پس بسیار مهم است که این اشتباهات را بشناسیم و از تکرار آن ها خودداری کنیم.
اشتباهات رایج در تن گفت ما عبارت اند از:
- نگاه کردن و چک کردن مداوم ساعت
- شل دست دادن
- دست به سینه نشستن
- نگاه کردن بیش از حد و خیره شدن به دیگران
- لم دادن روی صندلی
- خنده های مصنوعی
- بیش از حد تکان خوردن
- سرگرم شدن مداوم با موبایل
- ور رفتن وسایل خود
- نزدیک شدن بیش اندازه به دیگران
- خندیدن بی علت و نابجا
- تقلید حرکات بدنی طرف مقابل
- بیش از حد دور شدن از دیگران
- حرکات رباتگونه!
- حرکات تکراری
تفاوت زبان بدن مردان و زنان
تفاوت زبان بدن زنان و مردان از اینجا ناشی میشود که، زنان تن گفت خود را از مادر و مردان نیز از پدر تقلید می کنند. به همین دلیل حرکات بدن آن ها کاملا با هم متفاوت است.
در زیر به بررسی تفاوت های اشارات بدن زنان و مردان پرداخته ایم:
- مردان معمولا لبخند نمی زنند، مگر اینکه واقعا چیزی برایشان جالب باشد. اما زنان بیشتر لبخند می زنند، حتی اگر در حال انتقال یک پیام منفی باشند.
- زنان در هنگام راه رفتن قدم های کوچک و نزدیک به هم بر می دارند. اما مردان گام های خود را بزرگتر برداشته و پاهایشان را هنگام راه رفتن باز تر می کنند.
- دیگر تفاوت زبان بدن مردان و زنان ارتباط چشمی است. زنان معمولا سعی می کنند به چشمان طرف مقابل نگاه کنند یا حتی واکنشی غیر کلامی به صحبت های او داشته باشند. برای مثال ممکن است برای تایید حرفه های طرف مقابل، سرشان را تکان بدهند. اما مردان اصولا سعی می کنند ارتباط چشمی برقرار نکنند.
- معمولا مردان بیشتر از زنان صحبت می کنند. اما گاها این مورد ممکن است در برخی زنان نیز دیده شود.
- زنان اکثر احساسات خود را از طریق اشارات و حرکات بدن نشان می دهند. برای مثال اگر ناراحت باشند کمی اخم کرده و اصطلاحا پشت چشم نازک می کنند. اما مردان بیشتر تمایل دارند که احساسات خود را مخفی کنند.
- زنان هنگام نشستن پاهای خود را جمع تر کرده و سعی می کنند جمع و جور تر بنشینند. اما مردان در حین نشستن پاهای خود را بازتر کرده و معمولا فضای بیشتری را اشغال می کنند.
چگونه ارتباط غیرکلامی می تواند پیام نادرستی بدهد
اگر شما نسبت به زبان بدن خود حساس نباشید ممکن است پیام های منفی و گیچ کننده بسیاری را به افراد ارسال کنید. اگر حفظ روابط برایتان مهم است باید زبان بدنتان را در شکل مناسبی قرار دهید تا این روابط آسیب نبینند.
به مثال های زیر دقت کنید:
پیمان: در محل کار، رابطه پیمان با همکارانش خوب است. او با همه کنار می آید. اما همکاران پیمان می گویند که او فردی سرسخت و گاهی ترسناک است. او با نگاهش شما را می بلعد و زمانی که دستتان را می گیرد، آن را محکم فشار می دهد به قدری که دستتان درد می گیرد.
پیمان مردی مهربان و دلسوز است اما به علت اینکه زبان بدن او ناهنجار و نامناسب است مردم از او فاصله می گیرند. همین مسئله به ظاهر کوچک می رسد ولی باعث می شود که او نتواند در کارش پیشرفت کند و دوستان خوبی برای خودش پیدا کند.
زبان بدن ذاتی است یا اکتسابی؟
بسیاری از افراد تصور می کنند که تن گفت یک ویژگی ذاتی یا ژنتیکی است. اما بیایید کمی مو شکافانه تر این مسئله را بررسی کنیم. در این که بخش عمده ای از حرکات بدن ما ذاتی هستند شکی نیستند.
برای مثال همه ما وقتی ناراحت هستیم اخم می کنیم، وقتی خوشحالیم می خندیم و هرگاه بخواهیم بله یا نه بگوییم سر تکان می دهیم. پس این موارد ذاتی هستند و در انسان کاملا مشترک می باشند.
اما بخشی از زبان بدن نیز اکتسابی بوده و تنها با یادگیری و تمرین می توان بر آن تسلط یافت. برای مثال اگر ارتباط چشمی برقرار نمی کنید، شانه هایتان همیشه خمیده است و ... باید به تقویت زبان بدن خود پرداخته و اصطلاحا این ویژگی را کسب کنید.
آیا زبان بدن را می توان کپی کرد؟
کتاب ها و مقالات زیادی وجود دارند که به شما توصیه هایی در مورد زبان بدن می کنند. آنها به شما می گویند چکار کنید تا فردی با اعتماد به نفس بالا به نظر برسید یا دیگران چگونه جذب شما شوند. اما اینها به اندازه کافی کارساز نیستند. چراکه ممکن است حرکات اتان مصنوعی و غیرطبیعی به نظر برسد.
با اینحال این بدان معنی نیست که شما نمی توانید زبان بدن خود را کنترل کنید. مثلا ممکن است با شخصی مخالف باشید و با برقرار نکردن تماس چشمی و یا تکان دادن سر مخالفت خود را ابراز کنید. این کار باعث می شود که دیگران نسبت به شما در حالت تدافعی قرار بگیرند.
در چنین موقعیتی شما با دانستن زبان بدن می توانید در عین مخالفت، سیگنال های منفی به طرف مقابل ارسال نکنید و دیگران نیز در مقابل شما گارد نخواهند گرفت. شما در عین مخالفت می توانید همچنان روابط و دوستی خود را حفظ کنید و اینگونه است که کاریزماتیک و جذاب به نظر خواهید رسید.
بررسی زبان بدن افراد در کشور های مختلف
شاید برایتان جالب باشد که بدانید تن گفت و حرکات بدن افراد تا حد زیادی به فرهنگ و محیطی که در آن زندگی می کنند بستگی دارد. وقتی به کشور های دیگر سفر کنیم می توانیم این مورد را به وفور مشاهده کنیم. برخی از اشارات بدنی بین المللی بوده و در میان تمام کشور ها مشترک هستند.
اما برخی نیز تنها مختص یک کشور یا جامعه خاص می باشند. بیایید یک مثال ساده بزنیم. در ایران اگر به چشمان کارفرمای خود نگاه کرده و ارتباط چشمی برقرار کنید، کار مثبتی انجام داده اید. چون اینگونه کارفرما متوجه می شود که به او توجه کامل دارید.
اما در ژاپن اینطور نیست. در ژاپن اگر فردی به چشمان کارفرما یا مافوق خود نگاه کند کاری گستاخانه انجام داده و حتی گاها باید عذرخواهی کند. دیگر تفاوت زبان بدن دیگر کشور ها را می توان در حرکات زنان استرالیایی جستجو کرد.
زنان این کشور معمولا تمایل به دست دادن با یکدیگر ندارند. یا در مثال دیگر در برزیل شکل دست دادن با سایر کشور ها متفاوت است. برزیلی ها محکم دست دادن را دوست دارند و دستان یکدیگر را بهم میفشارند.
سخن پایانی
همه ما به صورت روزانه از زبان بدن استفاده می کنیم. زبانی که جهانی است. حتی اگر کلام را از انسان بگیرند، آنها با زبان بدن می توانند با یکدیگر صحبت کنند و کماکان بدانند که منظورشان چیست؟
حتی مارتا گراهام (پیشگام رقص مدرن) در این خصوص میگوید:
زبان بدن هرگز دروغ نمی گوید.
این میزان از اهمیت زبان بدن، این نکته را به ما یادآور می شود که آموختن زبان بدن، درست مانند زبان مادری ضروری است و حتی جای خالی درس زبان بدن در مدارس به شدت خالیست!
در این مقاله از راستین شما با تعریف زبان بدن، اهمیت زبان بدن، کاربرد زبان بدن و انواع زبان آشنا شدید. امیدواریم که توانسته باشیم به افزایش دانش ارتباطات غیرکلامی شما کمکی کرده باشیم.
برای ارتباط مستقیم با مشاورین راستین و شرکت در دوره های آموزشی 33338989 تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
آیا زبان بدن یک ویژگی ذاتی است؟
بله، اما بخش زیادی از حرکات بدن نیز اکتسابی هستند.
اشارات بدن در کشور های مختلف متفاوت هستند؟
بله، اما بسیاری از حرکات بدنی بین المللی بوده و در اکثر کشور ها مشترک هستند.