منابع انسانی چیست؟ ( آشنایی با منابع انسانی و مدیر منابع انسانی )
منابع انسانی چیست؟ منابع انسانی مهم ترین بخش هر شرکت است. هر سازمان و شرکتی منابع و سرمایه هایی دارد. این سرمایه شامل چیزهای مختلفی است. مانند پول نقد، یک فضای بزرگ برای کار، ابزار و اثات شرکت و…
اما مهم ترین سرمایه های هر شرکتی که تمام سازمان ها در سراسر دنیا آن را دارند یک چیز است: منابع انسانی
هر شرکتی باید افرادی را داشته باشند که کارهای آن شرکت را انجام دهند. این افراد با توجه به نیاز شرکت در بخش های مختلفی در حال فعالیت هستند که به آنها منابع انسانی می گوییم. داشتن منابع انسانی جزو چالش های هر شرکتی است و این روزها سازمان ها به شدت در پی استخدام منابع انسانی با بهترین شرایط هستند. در ادامه با راستین همراه باشید با تعریف کامل تر از منابع انسانی و اینکه منابع انسانی چیست؟ و مدیریت منابع انسانی آشنا شوید.
منابع انسانی چیست؟
«منابع انسانی در واقع همان نیروهای کار آن سازمان است». این یک تعریف کوتاه از منابع انسانی چیست هست. افراد مختلف در یک سازمان با کمک مهارت ها و استعدادهای خود کارهای شرکت را به پیش می برند تا سازمان به اهداف خود برسد. منابع انسانی هر شرکتی برای بهبود اوضاع و احوال شرکت تلاش می کنند. فرقی نمی کند آنها چه رده شغلی داشته باشند و یا پاره وقت، تمام وقت، قراردادی، فریلنسر و… کار کنند، نقش منابع انسانی در سازمان این است که برای رساندن سازمان به اهدافشان، تلاش کنند.
مدیریت منابع انسانی چیست؟
بخش منابع انسانی باید با انگیزه، شاداب، تلاشگر و راضی بمانند. بنابراین یک سمت دیگر به نام مدیریت منابع انسانی در هر سازمانی وجود دارد تا منابع انسانی را مدیریت کرده و آنها را راضی نگه دارد. از آنجایی که منابع انسانی بسیار مهم است شرکت ها مشتاق هستند که بخشی به نام مدیریت منابع انسانی داشته باشند.
مدیران منابع انسانی در فرآیند استخدام، جذب نیرو؛ پاداش، حقوق مزایا، مدیریت جشن ها و هدایا برای کارکنان و… دخالت دارند. البته مدیران منابع انسانی این روزها از مهمانی ها و جشن های تولد خارج شده اند. آنها نقشی استراتژیک و بسیاری حیاتی تر را برای سازمان ها بر عهده می گیرند.
مثلا اتیکت های سازمانی را تعیین می کنند، سیاست استخدامی را تدوین می کنند، منابع انسانی را آموزش می دهند و استراتژی هایی را برای حفظ آنها تعیین می کنند.
مثلا تصور کنید که: سمیرا کارشناس فروش شرکت است. سمیرا اگر در مورد مزایا و حقوق خود سوالاتی دارد باید با کارشناس منابع انسانی تماس بگیرد و سوالات خود را مطرح کند. اگر سمیرا با مدیر مشکلاتی دارد و یا با سایر بخش های مدیریتی با اختلاف نظری مواجه شده است باید با مدیر منابع انسانی ان را در میان بگذارد تا راه حلی مناسبی بیابد. اگر سمیرا مهارت های خاصی را برای حرفه ای تر شدن باید بیاموزد وظیفه مدیر انسانی است تا کمک کند او آموزش های لازم را دریافت کند و وظایفش را به نحو احسن انجام دهد.
انتقاداتی به کلمه منابع انسانی در سازمان
در بالا با تعریف منابع انسانی چیست آشنا شدید. برخی از افراد با این مسئله که از کارمندان با نام «منابع» یاد شود مشکل دارند. آنها می گویند تقلیل جایگاه کارمندان و انسان ها به منابع انسانی، باعث می شود که با آنها مانند کالا رفتار شود و تنها به عنوان وسیله ای در نظر گرفته شوند که برای رسیدن به اهداف سازمان از آنها استفاده می شود. این افراد توصیه می کنند که بهتر است نام بهتری را جایگرین «منابع انسانی» کنند.
بیشتر بخوانید: مدیریت برند چیست
وظایف و اصول مدیریت منابع انسانی در سازمان
پس از تعریف ممنابع انسانی چیست نوبت می رسید به وظایف مدیریت منابع انسانی. همانطور که در بالا نیز گفته شد مدیران منابع انسانی وظایفی را بر عهده دارند که البته این وظایف را مدیران بخش های دیگر نیز انجام می دهند و این تنها مختص مدیران منابع انسانی نیست. کارشناسان معتقدند که مدیران منابع انسانی 7 وظیفه اصلی را بر عهده دارند که در پایین با آنها آشنا می شوید.
1. انتخاب پرسنل
شما برای پیشبرد اهداف سازمان نیاز به افراد دارید. حتی اگر کارهای شما اتوماسیون شده و ربات وار باشد، بازهم شما به انسان ها نیاز خواهید داشد.
یکی از اصلی ترین وظایف مدیر منابع انسانی پیدا کردن نیروی کار مناسب است. آنها در تمام طول فرآیند استخدام شرکت می کنند. آنها با متقاضیان کار مذاکره می کنند و بسته های حقوقی پیشنهاد می دهند. آنها این وظایف اصی را در رابطه با استخدام انجام می دهند:
- آنها پیشنهاد می دهند که چند نفر را بر حسب نیاز خود باید استخدام کنند.
- فرآیند استخدام را پیش می برند.
- افراد مختلف را استخدام می کنند سیاست های چند فرهنگی را در محیط های کاری رواج می دهند. چراکه افراد با انتظارات و فرهنگ های مختلف در محیط کاری حضور دارند.
- از بین متقاضیان افراد را انتخاب می کنند و وظیفه دارند انگیزه آنها را حفظ کنند و آموزش های لازم را به آنها بدهند.
2. توسعه سیاست های محل کار
هر سازمان و شرکتی اتیکت های مخصوص خود را دارند تا کارمندان در محیط کاری و در فضایی عادلانه و یکدست بتوانند کار کنند.
یکی از وظایف مدیر انسانی این است که این اتیکت ها و سیاست های کاری را تدوین کرده و آن را اجرایی کنند. در مواردی ممکن است یکی از سیاست های کاری نیاز به تغییر داشته باشد و با یک سیاست کاری دیگر جایگزین شود. آنها سیاست جدید را تدوین کرده و آن را به کارمندان ابلاغ می کند.
برخی از خط مشی ها؛ آداب و اتیکت های کاری می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تعیین سیاست های انضباطی
- تعیین سیاست های مربوط به مرخصی و تعطیلات
- تعیین سیاست های مربوط به پوشش
- تعیین سیاست های نظافتی
- تعیین خط مشی های اخلاقی
- و…
3. مدیریت غرامت و مزایا
هر یک از نیروهای انسانی در طول کار پاداش دریافت می کنند و در مقابل ممکن است برای برخی از اشتباهات نیز مجبور به پرداخت غرامت شوند.
مدیران منابع انسانی باید مطمئن شوند که این پاداش طبق استاندارد باشد و افراد را برای کار بیشتر ترغیب و تشویق کند. مدیران منابع انسانی از حقوق کارکنان بخش های مختلف خبر دارند و آنها باید مطمئن شوند میزان حقوق دریافتی افراد نسبت به کاری که انجام می دهند و در مقایسه با یکدیگر منصفانه است. در زیر نمونه هایی از پاداش و مزایا را می بینید:
- برنامه هایی برای بازنشستگی
- مرخصی ها
- جایزه و پاداش
- وام و پیش پرداخت
- بیمه های سلامتی و درمان
- و….
4. حفظ کارمندان
کارمندان پس از مدتی کار معمولا انگیزه خود را از دست می دهند. یکی از وظایف اصلی مدیر منابع انسانی حفظ کارکنان یک سازمان است. برخی از مدیران تصور می کنند کارمندان به علت دستمزد پایین محیط کاری خود را ترک می کنند در حالی که 90 درصد کارکنان ممکن است به دلایل زیر استعفا دهند:
- وجود اختلاف نظر و مشکلات با مدیر
- محیط کار ناسالم
- کنار نیامدن با فرهنگ سازمانی حاکم بر محیط کار
- مسائل مربوط به کاری که انجام می دهند
بیشتر بخوانید: عوامل ایجاد انگیزه در کارکنان
5. آموزش به کارمندان
برای اینکه کارمندان استخدام شده، بتوانند به نحو احسنت وظایف خود را انجام دهند باید دائما رشد کنند و مهارت های خود را توسعه دهند. همین توسعه مهارت ها باعث می شود که سازمان ها سریعتر به اهداف خود برسند چراکه پیشرفت کارکنان در واقع برابر با پیشرفت سازمان است.
زمانی که مهارت های کارمندان یک شرکت توسعه پیدا می کنند، انگیزه بیشتری برای کار دارند و تمایل دارند در کار خود باقی بمانند. برنامه های آموزشی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- آموزش یک نرم افزار خاص
- آموزش نحوه ارتباط با افراد و توسعه مهارت های ارتباطی
- آموزش انجام کارهای تیمی
- آموزش اتیکت ها و سیاست های کاری
- آموزش و توسعه موارد مربوط به شغل خود
6. آشنایی با قوانین استخدامی
مدیران منابع انسانی باید از قوانین کار و استخدام اطلاع کامل داشته باشند. قوانینی مانند:
- میزان حقوق قانونی
- قوانین مربوط به بیمه
- قوانین مربوط به ایمنی کارکنان
- قوانین مربوط به فسخ و یا انعقاد قرارداد
- قوانین ترک کار
- و…
از آنجایی که قوانین محیط کاری دائما در حال تغییر است، یک مدیر منابع انسانی باید از تمامی این قوانین مطلع باشد، آن را به مدیریت کل ارائه دهد و همچنین بتواند این قوانین در محل کار پیاده کند. به شما پیشنهاد میکنیم مقاله ” بهترین روش جذب نیرو و استخدام ” سایت راستین را نیز مطالعه فرمایید.
7. آگاهی از عوامل خارجی
مدیر منابع انسانی باید از نیروهای خارجی که بر سازمان اثر می گذارد نیز آگاهی داشته باشند. منظور از نیروهای خارجی آندسته از مواردی هستند که به طور غیر مستقیم بر سازمان اثر می گذارند. این تاثیرات هم می تواند مثبت و هم منفی باشد.
از جمله عوامل خارجی که بر سازمان اثر می گذارند می توان به:
- تغییراتی در میزان حقوق کار
- تغییراتی در قوانین استخدام
- تغییر جمعیت شناسی نیروی کار
- تغییرات مربوط به انتظارات کارکنان
- بوجود آمدن شرایط خاص در جامعه مانند کرونا و…
تمامی شرکت ها به یک مدیر منابع انسانی نیاز دارند
مدیران شرکت ها به علت مشغله کاری زیاد و نداشتن ارتباط مستقیم با کارمندان از منابع انسانی غافل می شوند. ممکن است در شرکت هرج و مرج بوجود بیاید، میان اعضای کارمندان عدالت برقرار نشود، از جدیدترین قوانین کار آگاهی نداشته باشید، کارمندان از کار در شرکت شما دلسرد و مایوس شوند و…
یک مدیر منابع انسانی حاذق می تواند مانند یک عقاب تیزبین به تمامی این موارد رسیدگی کند و یک عامل ارتباطی قوی میان مدیر و کارمندان شرکت باشد.